نقد یک رأی در زمینه ابطال شرط عدم عزل وکیل
عرف دفاتر اسناد رسمی این است که در هنگام نگارش وکالتنامه‌ها، درباره
انعقاد یک قرارداد لازم و سلب حق عزل وکیل در ضمن آن، اقراری نوشته می‌شود،
بی‌آنکه هیچ‌گاه نام و نشانی از این قرارداد دیده شود؛ این رسم آنچنان پا
گرفته و رایج شده است که کمتر در اعتبار آن تردید می‌شود. با این حال، در
پرونده‌ای، ابطال شرط سلب حق عزل وکیل خواسته می‌شود. دادگاه نخستین نیز
با بررسی و گزارش عرف جامعه، عدم انعقاد قرارداد لازم را احراز کرده و حکم
به ابطال شرط یاد شده می‌دهد؛ تصمیمی که در دادگاه تجدیدنظر نیز با اندکی
اصلاح، تأیید می گردد. با این حال، هر دو دادگاه، به شرط یاد شده به مثابه
یک امر انشایی می نگرند. برای همین، ابطال شرط را می‌پذیرند و این در حالی
است که شرط مورد بحث، جنبه اخباری دارد. در نتیجه، راه درست برای مقابله با
آن، اثبات کذب بودن اخبار صورت گرفته است. افزون بر این، هر دو دادگاه از
تأثیر شگرف رأی خود بر اعتبار وکالتنامه‌های موجود، بی‌خبر و یا نسبت به آن
بی‌اعتنا هستند.
نشریه قضاوت، «نقد یک رای در زمینه شرط عدم عزل»، ش.85، بهار 1395.
